Psihosocijalna pomoć žrtvama torture u BiH (RS)

Rad sa žrtvama torture u Bosni je krenuo u decembru 2002. IAN Centar za rehabilitaciju žrtava torture, zajedno sa partnerskim organizacijama iz Bosne i Hercegovine (Asocijacija za rehabilitaciju žrtava torture - Centar za žrtve torture, Sarajevo i Udrženje žena Medica, Zenica) pružili su inicijalnu psihosocijalnu rehabilitaciju žrtava torture u izabranim opštinama u Bosni i Hercegovini (Bijeljina, Brčko, Bratunac, Zvornik, Modriča, Doboj, Šipovo i Mrkonjić Grad) i sproveli su početno snimanje situacije (pre-screening), procenu potreba i procenu postojećih raspoloživih službi za žrtve torture.

Tokom inicijalne rehabilitacije i faze procene otkrili smo da većina klijenata je imala simptome PTSP-a i u večini slučajeva nisu adekvatno lečeni u svojim zajednicama. Žrtve torture u odabranim opštinama su uglavnom muškarci, stariji, slabog obrazovanja i pored toga i nezaposleni, uglavnom radeći poslove vezane za industriju i razne zanate.

Prosečni prihod po porodici je veoma nizak. Većina ovih ljudi su izbeglice, koji žive u iznajmljenim prostorijama ili u veoma lošim kućnim uslovima. Pored toga, većina ljudi je drastično osiromašilo u odnosu na period pre rata.

Od onih koji su bili zarobljeni ili zatvoreni u logorima, 93% je izjavilo da su bili torturisani. Polovina njih je zadobila bolne telesne povrede tokom torture i većina onih koji su to preživeli je izjavila da je doživljena tortura imala razarajući uticaj na njihovo ukupno mentalno i fizičko zdravlje.

Na osnovu rezultata dobijenih procenom i na osnovu velikih potreba žrtava torture iz Bosne i Hercegovine za nekom pomoći, odlučili smo da nastavimo sa direktnim pružanjem pomoći - uključujući psihološko, psihijatrijsko i medicinsko lečenje. U septembru 2005. započeli smo projekat pod nazivom Program psihosocijalne rehabilitacije za žrtve torture u ciljnim regionima Bosne i Hercegovine kroz CTV, IAN i MEDICA mobilne timove . Projekat je takođe implementiran od strane tri organizacije iz prethodne faze.

IAN CRŽT nastavio je sa aktivnostima u ciljnim regionima Bijeljine i Bratunca i proširio je aktivnosti na Srebrenicu, Višegrad, Foču i Kalinovik.

Klijenti, uključujući žrtve torture i članove njihovih porodica, dobili su sledeće vrste pomoći:

Klijenti su dobili izveštaje o svom somatsom i psihološkom zdravstvenom stanju kao i preporuke za dalje lečenje.

Organizovane su i kućne posete za klijente koji nisu bili u stanju da sami dođu na pregled. Za najosetljivije slučajeve sa ozbiljno ugoženim zdravljem, organizovali smo dodatne usluge kao što je nastavak terapije u adekvatnim institucijama, specijalističke medicinske preglede, obezbeđivanje specijalnih medikamenata itd.